Uyati uma ubuka kahle, liningi letfu mawungasibuta kutsi sikhulele kuphi, singasangana ngoba sikhulele etindzaweni letinengi kabi. Asikakhuleli nje ekhaya lapho sitelwe khona kuphela.
Ikakhulu ke
tsine basemaphandleni, sitikhandza sigcwala live lonkhe ngenca yekwetama kuba
dvutane netikolwa.
Mine nje
lenye yetindzawo lengikhulele kuto kulapha kaLobamba. Emashibhi ngiwati kahle,
nesitolo saMotsa (kumbe Khumalo yini, angisati kahle hle) lebesihlala sigcwele
njalo. Lamagwava lalapha eceleni kwase Lobamba National School, eceleni
kwalelidamu lebeliseceleni kwemgwaco, ngiwati kahle.
Sengikhumbula
labanye bafana bakitsi labasukela buganu butihlalele, babutsela esiswini.
Ungatsi ke bebacala kunatsa emaganu. Kwabentani kwemaganu! Ngitsi kwabentani
kwemaganu! Yey bangatomshaya goboluphonjwana kanje! Buganu!!!
Lapha enhla
eLudzidzini nakhona ngati kahle. Enhla entansi tibutseki nemajobo lasavitsike
sengatsi ahashulwe sihogo saSathane! Ngati kahle lapho.
Ngimangale
mine kutsi lamajaha ahleli leni lapha emtini webantfu. Basho ke labatiko kutsi
bamele kufakwa emasotjeni laba. Manje mine mangibuka letimbambo letomile
letiphumele ebaleni bengibese ngiyatibuta kutsi lomshekashekane wemuntfu lona
utawuba lisotja lakuphi nje 🙄
Eceleni
kwaseLudzidzini bekuneli ground lebhola, kujima khona Tinyosi FC. Ngidlalile ke
kaTinyosi kuma Under-14 ikakhulu.
Uyabona
masikhuluma ngebantfu labalidlalile lichaza ekukhuliseni badlali, laba
beTinyosi nabo bayabalwa kulabo bantfu. Leso sikhatsi ke bekusene Chappies
Little League.
Mane
lokwangisanganisa kancane kutsi bangifaka kuma Under-14 kantsi vele sengina 14
iminyaka! Ngake ngatibuta kutsi kanjani kutsi bangifake lapha kantsi phela mine
angikho ngaphansi kwa 14 – “UNDER FOTINI!”. Angitsi ke mine vele lokweSiNgisi
besengikwati nje mbamba, emagama bo “under” besengibati kahle nje kutsi basho
kutsini.
Kodvwa ke
ngaphindze ngaticinisa ngelekutsi mhlawumbe ngesibhola ligama lelitsi “under”
lisho “14 and under”, kuyahlanganiswa nalaba labana 14. Cha, kwawuphotisa ke
loko umoya wami.
Lokwabese
sekungitfusa mbamba kodvwa kungesikhatsi ngibona kutsi kuwona lama Under-14 kunebadlali
labadzala ngisho kunami. Impela ungatsi ngimi ngedvwa lobekamncane lapha.
Sonkhe lesikhatsi ngiloku ngitisola kutsi ngicinela bantfwana, kantsi ngimi
lomntfwana locinelwako! Kukhona lenhlobo lenekukhulela ngekhatsi, bengitsi
tinswane kantsi hhaaa 😱
Ngabasola
kakhulu baphatsi beTinyosi ngalesento, kodvwa ngabese angisabasoli kangako
mangitsi ngibuka lalamanye emacembu besidlala nawo ngitfola kutsi nakhona vele
laba bangetulu kwalo “Under” lobekiwe! Ungatsi nje bekulisiko leligcwele yonkhe
ndzawo. Kube bongalandzela lomtsetfo njengoba unjalo, impela botawubatfola bo
10-0 onkhe lalasa!
Ngiyakhumbula
ngalelinye lilanga sidlala nalelinye licembu kaChappies, sashayisana ngemilente
nalelinye lija. Mosi kwaba ngatsi ngishayiswe sitimela lesishayelwa ngema Gupta
amikisa emalahle lamanti ka Eskom, mcwi 🤞🏾
Lalela,
mine ngiloku ngiyashumpa lapha phansi, kuphuma umphefumulo, netinyembeti,
nekwelifinyelanyana! Mangitsi ngivula liso, ngibona lelija lesishayisene nalo
liyajakadvula nje yonkhe inkhundla ngaphandle kwenkinga, impela ungatsi
akukenteki lutfo! Yey, uyati ngayibuka lemilente yakhe lengakagcotjiswa,
legcwele tikwele teMaths, ngasho ngenhlitiyo ngatsi uyati lapha yini ngatsi
sesidlala nebatali 😩😭
KaTinyosi
bekakhona nema Under-13. Ngatfuka kakhulu nakhona mangibona kudlala bantfu
lengibatiko kahle hle kutsi badzala kunami! Hha, yemadoda 😲
Kodvwa ke
ngiyabonga kakhulu kuTinyosi ngelichaza labalidlala emphilweni yami kanye
nebafana labanengi.
Ngingakashiyi
nje indzaba yaseLudzidzini, bekunetinkhomo talapha eLudzidzini, teluswa
madvodza. Mine ke lengakitsi bengati kutsi tinkhomo teluswa bafana, hhayi nje
emadvodza lamadzala kutsi onkhe malanga alandzelana netinkhomo. Yebo ke
labadzala bebake batitsatse lapha nalapha, nakhona kube sikhashana lesifishane nje
uma bangekho bafana, kodvwa intfo yekwelusa lengakitsi vele kwakuyintfo
yebafana nje. Noko ke, ngakwemukela loko enhlitiyweni yami njengesifundvo
ngemphilo. Bafana lengakitsi kwakubafana, kodvwa bafana eLudzidzini
kwakumadvodza! Kwaba sifundvo sami leso!
Kuletinkhomo
taseLudzidzini bekunenkhomo lenkhulukati, ungatsi beyimhlophe mangikhumbula
kahle. Ligama layo bekungu “Sobhuza”.
Tindzaba ta
“Sobhuza” sativa satfuka sonkhe. Kutsiwa “Sobhuza” ndzini akekhutwa, akashaywa.
Ngisho la “bafana” bebamelusa bebete lilungelo lekumekhuta noma kumshaya.
Awungitjele nje, uyelusa njani inkhomo kodvwa phindze ube bete lilungelo
lekuyekhuta 🤔🙄
Kutsiwa uma
ngabe “Sobhuza” angene ensimini yakho, wena ungumnikati wensimi bewute
lilungelo lekumkhipha. Kufanele uthule nje umbukele, adle ummbila wakho,
asutse, atisukele yena masekafuna. Wamsusa, nalo lilahle emhlane!
Nayo ke
intfo leyangetfusa mbamba! Angivanga nje kutsi bulima buni intfo lenje! Inkhomo
ingene ensimini yakitsi, ngithule nje? Ngiyiyekele?! Hha, yimihlolo!
Ngasho nje
kutsi, hhay, lesive sakaLobamba naso silibele nje mbamba, kuhamba bavumelana
nebulima lobece kangaka! Ngasho ngenhlitiyo kutsi mine uma ingake seyingene
ensimini yakitsi, ngalelo langa ingalati litje lami kutsi limnandzi kanjani
malihlala eluphondweni lwemtsakatsi!
Ngake
ngahlala phansi nganoma kutsi kuletigodlo letingaka eSwatini engabe bangakhi
nje labo “Sobhuza” kuto tonkhe letibaya, labahamba bangena emasimini ebantfu
kuthulwe nje sengatsi akukonakali ndzawo!
Ngekukhula
kwami ke noko ngihambe ngabona letinye tintfo, lokwabese kwenta kutsi sive
sakaLobamba ngibuye ngingasisoli njengoba bengentile phambilini. Ngihambe
ngabona kutsi, uyati, ngulelo nalelo khaya linayo inkhomo lekutsiwa yinkhomo
yemadloti, lengatsintfwa noma sekwentekeni.
Angati
kutsi lelisiko lekuba nenkhomo yemadloti lisukaphi, nekutsi kusita kuphi lokuba
nayo, kodvwa nje tinkhomo temadloti tigcwele velonkhe.
Emalanga
wona sekahambile solo ngabona “Sobhuza” kwekucala emphilweni yami, kodvwa
lamuhla ngiyaye ngitsi ngiyabuka eSwatini ngibone kutsi, ndlela tsite, likhaya
nelikhaya linayo inkhomo yemadloti.
Uma ngabe niyangisola, aningetsembi, ngicela nani senitinike sikhatsi, bantfwa baketfu, senibuke likhaya ngelikhaya, onkhe lamakhaya akitsi, nibukisise. Ngiyacinisa, ngiyacinisa, ngitsi nitatibona tinkhomo temadloti. Angeke nidzinge nekutjelwa.
Inkhomo yemadloti ayikhutwa. Wayekhuta, kutfutsa wena lakhaya! Ngisho mbamba! Mine sengibonile, kanengi futsi. Ngibabonile kanengi batfutsa kabuhlungu kabi, isale nje inkhomo yemadloti ijangaza ngaphandle kwenkinga.